სამუხრუჭე სითხე: ფუნქცია, შეცვლა და განსხვავებები
თანამედროვე, კლასიკური ავტომობილი თუ მოტოციკლი – მუხრუჭები ყველაზე მნიშვნელოვან კომპონენტებს შორისაა სატრანსპორტო საშუალებებში. მათი გამართულად მუშაობისთვის აუცილებელია სამუხრუჭე სისტემის დაცვა და მოვლა, სისტემის გამართულობის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი კომპონენტი კი სამუხრუჭე სითხეა და მისი ხარისხი ავტომობილის და თქვენი უსაფრთხოებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.
ყველაზე მნიშვნელოვანი: მუხრუჭის სითხე უსაფრთხოებისთვის კრიტიკულ კომპონენტს წარმოადგენს! აუცილებელია შესაბამისი მწარმოებლის მითითებების მკაცრად დაცვა და შესრულება. მწარმოებლის რეკომენდაციების მიხედვით.
რა არის მუხრუჭის სითხე და რა ფუნქციები აქვს?
მუხრუჭის სითხე არის სპეციალური ნარევი, რომელიც გამოიყენება ჰიდრავლიკურ მუხრუჭის სისტემებში. ის მნიშვნელოვან როლს ასრულებს გზებზე უსაფრთხოების უზრუნველყოფაში. როდესაც მუხრუჭის პედალს დააჭერთ, წნევა მუხრუჭის სითხის მეშვეობით გადაეცემა მუხრუჭის ცილინდრებს, რომლებიც მუხრუჭის ბალიშებს აწვებიან მუხრუჭის დისკებს ან დრამებს. შედეგად, სატრანსპორტო საშუალების სიჩქარე მცირდება. მუხრუჭის სითხემ უნდა გაუძლოს ექსტრემალურ პირობებს, მათ შორის მაღალ ტემპერატურასა და წნევას.
10 ფაქტი მუხრუჭის სითხის შესახებ
1.მაღალი დუღილის წერტილი: მუხრუჭის სითხეს უნდა ჰქონდეს მაღალი დუღილის წერტილი, რათა ექსტრემალურ პირობებში არ დაიწყოს ადუღება და არ შემცირდეს მუხრუჭის ეფექტურობა ორთქლის ბუშტების წარმოქმნის გამო.
2.დუღილის წერტილის შემცირება: წყლის შეწოვის შედეგად გამოწვეული დუღილის წერტილის შემცირება მინიმალური უნდა იყოს. ამისთვის მნიშვნელოვანი პარამეტრია “სველი დუღილის წერტილი”.
3.კოროზიისგან დაცვა: მუხრუჭის სითხე უზრუნველყოფს კოროზიისგან დაცვას, თუმცა, რადგან მას წყლის შეწოვის უნარი აქვს (“ჰიგროსკოპიური ეფექტი”), მისი მოქმედების ვადა შეზღუდულია. ამიტომ აუცილებელია მწარმოებლის მიერ განსაზღვრული ინტერვალით სითხის შეცვლა.
4.ლუბრიკაციის ოპტიმიზაცია: მუხრუჭის სითხე ხელს უწყობს მთლიანი მუხრუჭის სისტემის ოპტიმალურ ლუბრიკაციას და იცავს მექანიკურ ნაწილებს ცვეთვისგან.
5.მასალასთან თავსებადობა: მუხრუჭის სითხე უნდა იყოს სრულიად თავსებადი სისტემის მასალებთან, მაგალითად, მეტალებთან, რეზინასა და პლასტმასებთან.
6.ქიმიური ეფექტი საღებავზე: მუხრუჭის სითხემ არ უნდა შეეხოს საღებავს, რადგან მას შეუძლია მისი დაშლა.
7.ქიმიური შემადგენლობა: მუხრუჭის სითხე დამზადებულია პოლიგლიკოლის ეთერებზე, ბორის მჟავის ესტერებზე და პოლიგლიკოლებზე. გამონაკლისია სილიკონის ბაზაზე დამზადებული სითხეები.
8.დამატებითი დანამატები: სითხე შეიცავს სპეციალურ დანამატებს, რომლებიც იცავენ ზედაპირებს და უზრუნველყოფენ პროდუქტების ხანგრძლივობას.
9.სტანდარტები: მუხრუჭის სითხის ტექნიკური მახასიათებლები განსაზღვრულია შემდეგი სტანდარტებით:
•FMVSS (აშშ-ის სტანდარტი)
•ISO 4925 Class X (ევროპული სტანდარტი)
•JIS K 2233 Class X (იაპონური სტანდარტი)
10.მშრალი და სველი დუღილის წერტილები: მშრალი დუღილის წერტილი (BP) განისაზღვრება ახალი სითხისთვის, ხოლო სველი დუღილის წერტილი (WBP) წყლის შეწოვის შედეგად. ეს პარამეტრები განსაზღვრავენ ტემპერატურას, რომელზეც ორთქლის ბუშტები წარმოიქმნება.
რატომ და რამდენად ხშირად უნდა შევცვალოთ მუხრუჭის სითხე?
მუხრუჭის სითხეს აქვს წყლის შეწოვის უნარი (ჰიგროსკოპიური). დროთა განმავლობაში ის გარემოდან წყალს იწოვს, რაც პრობლემებს იწვევს და საშიში ხდება. წყლის შემცველობისას, მუხრუჭის სითხის გაცხელებისას, წყალი შეიძლება აორთქლდეს და მუხრუჭის სისტემაში მცირე ორთქლის ბუშტები წარმოიქმნას. ეს ბუშტები შეკუმშვადია, რაც მუხრუჭის პედალის ჰიდრავლიკური წნევის ეფექტურ გადაცემას აფერხებს. შედეგად, მუხრუჭები ხდება “რბილი” და მათი მოქმედება შემცირდება. ასევე, დაბინძურებულ ან დაძველებულ მუხრუჭის სითხეს შეიძლება დაკარგოს დამცავი თვისებები, რაც ხელს შეუწყობს კოროზიას მთელ მუხრუჭის სისტემაში და გამოიწვევს ძვირადღირებულ შეკეთებას.
მუხრუჭის სითხეების განსხვავებები
მუხრუჭის სითხე DOT 3:
აქვს შედარებით დაბალი დუღილის წერტილი მაღალი ხარისხის ტიპებთან, როგორიცაა DOT 4 და DOT 5.1. ამის გამო, იგი უფრო მგრძნობიარეა ორთქლის ბუშტების წარმოქმნის მიმართ მაღალი დატვირთვის პირობებში. შესაფერისია ძველი ტიპის ავტომობილებისთვის, რომლებსაც არ აქვთ თანამედროვე მუხრუჭის მართვის სისტემები, როგორიცაა ABS ან ESC. მაგალითად, თანამედროვე Tesla-ს მოდელების მუხრუჭის სითხის თავსახურზე მითითებულია „DOT 3“. ეს მინიმალური მოთხოვნაა და არ ნიშნავს, რომ მხოლოდ DOT 3-ის გამოყენებაა საჭირო.
მუხრუჭის სითხე DOT 4:
შესაფერისია ყველა დისკური და დრამული მუხრუჭის სისტემისთვის და, სისტემისა/მწარმოებლის სპეციფიკაციებიდან გამომდინარე, ასევე ავტომობილების კლაჩის სისტემებისთვის, სადაც სინთეზური მუხრუჭის სითხეა განსაზღვრული. ის ასევე შესაფერისია ABS მუხრუჭის სისტემებისთვის. DOT 3-თან შედარებით, მას აქვს უფრო მაღალი მშრალი (DBP) და სველი დუღილის წერტილი (WBP).
მუხრუჭის სითხე SL6 DOT 4:
შემუშავებულია თანამედროვე ავტომობილებისთვის, რომლებსაც აქვთ მუხრუჭის სისტემები, როგორიცაა ABS და ESC. მისი დაბალი სიბლანტე უზრუნველყოფს მუხრუჭის სისტემის სწრაფ და ზუსტ რეაქციას, განსაკუთრებით ცივ ამინდში.
მუხრუჭის სითხე DOT 5:
სილიკონის ზეთის ბაზაზე დამზადებული მუხრუჭის სითხე (თავდაპირველად სამხედრო დანიშნულებისთვის შექმნილი), რომელიც არ არის ჰიგროსკოპიური, ანუ არ იწოვს ტენიანობას. განსაკუთრებულად შესაფერისია ვინტაჟური ავტომობილებისთვის ან კლასიკური მოტოციკლებისთვის, როგორიცაა Harley-Davidson-ის ზოგი მოდელი, მაგრამ არ გამოიყენება DOT 3, DOT 4 ან DOT 5.1-თან თავსებად ავტომობილებში. ის არასდროს უნდა შეურიოთ DOT 3, DOT 4 ან DOT 5.1 სითხეებს.
მუხრუჭის სითხე DOT 5.1:
გამოირჩევა სწრაფი რეაქციის უნარით დაბალი სიბლანტის გამო, რაც იდეალურია თანამედროვე მუხრუჭის მართვის სისტემებისთვის, როგორიცაა ABS და ESC. ახასიათებს მაღალი თერმული სტაბილურობა და უზრუნველყოფს კოროზიისგან დაცვას, რაც ხელს უწყობს მუხრუჭის სისტემის ხანგრძლივ სიცოცხლეს.
მუხრუჭის სითხე DOT 5.1 EV:
სპეციალურად შემუშავებულია ელექტრომობილებისთვის. გააჩნია მაღალი თერმული სტაბილურობა და გათვლილია ელექტრული დენის მართვის ტექნოლოგიის განსაკუთრებული მოთხოვნებისთვის. ამ სითხეს დაბალი ელექტრული გამტარიანობა აქვს და აქვს შესანიშნავი სველი და მშრალი დუღილის წერტილები, რაც უზრუნველყოფს უსაფრთხო მუხრუჭებას დიდი ხნის განმავლობაში ტენიანობის შეწოვის შემთხვევაშიც. იგი მხარს უჭერს ელექტრულ მუხრუჭის სისტემებს და უზრუნველყოფს მაქსიმალურ უსაფრთხოებას.
იმისათვის, რომ სწორად შეარჩიოთ სამუხრუჭე სითხე თქვენი ავტომობილისთვის, აუცილებელია ავტომობილის მწარმოებლის რეკომენდაციების გათვალისწინება LIQUI MOLY-ის ოფიციალური კატალოგი, სრულად ასახავს ავტომწარმოებლის მოთხოვნებს და თქვენ შეგიძლიათ გეზ მოტორსის პროფესიონალი ტექნიკური კონსულტანტების დახმარებით/რეკომენდაციით, შეცვალოთ სამუხრუჭე სითხე ავტომობილში.